Klenica

Opis


Wieś położona na północ od Bojadeł wzdłuż drogi nr 278 w kierunku na Trzebiechów i Sulechów.

Od okresu średniowiecza do roku 1862 Klenica należała do dóbr otyńskich. Jako pierwszego znanego właściciela wymienia się Zygmunta Czabiela (1437). W XV stuleciu między Czabielami (Zebeltitzami) a Żychlińskimi dochodziło do konfliktów o sukcesję. Spory niejdnokrotnie kończyły się podpaleniami, grabieżami i mordami. Na mocy testamentu Klenica i dobra otyńskie przeszły w 1649 roku na własność Jezuitów, a po rozwiązaniu zakonu w 1778 pod zarząd królewskiej kamery i w tym samym roku zostały wykupione przez kurlandzkiego księcia Ernesta Birona. W 1786 roku Piotr Biron (syn Ernesta) podporządkował otyński majątek nabytemu księstwu żagańskiemu.

Dziedzictwo Klenicy w następnym okresie pozostało w rękach Doroty Talleyrand (córki Piotra Birona), potem jej córki Pauliny i wnuczki Marii, która wyszła za Antoniego Radziwiłła. Radziwiłłowie "władali" Klenicą do 1935 roku, kiedy to dokonano parcelacji majątku.


Pałac myśliwski Radziwiłłów
Obecnie mieści się w nim Młodzieżowy Ośrodek Socjoterapii

Warto zobaczyć:

  • Dwór. Pierwotny, prawdopodobnie drewniany spłonął w 1690 roku podczas pożaru całej Klenicy. Nowy, murowany, wzniesiony trzy lata później przez Jezuitów pełnił rolę domu gościnnego dla pielgrzymów odbywających wędrówkę do obrazu Matki Boskiej w Klenicy, dzisiaj znajdującego się w Otyniu. W okresie inspekcji dóbr zakonnych przebywał we dworze rektor kolegium jezuickiego z Żagania. Po rozwiązaniu zakonu majątek przeszedł w ręce Birona, a w pierwszej połowie XIX stulecia dwór przebudowano przekształcając na fasadę elewację podwórzową i umieszczając nad wejściem kartusz z herbem Doroty Talleyrand. Dwór jest budowlą piętrową, murowaną, założoną na planie prostokąta z ryzalitem w południowej elewacji. Całość nakrywa dach dwuspadowy przekształcony w XIX wieku z czterospadowego. Południową elewację zdobi zegar słoneczny, a pólnocną portal z trójkątnym przyczółkiem. Parter i piwnice nakryte są sklepieniami kolebkowymi z lunetami.
  • Kościół klasycystyczny z 1793 roku, przebudowany w połowie XIX wieku. Budowla trzynawowa, murowana, halowa, na rzucie wydłużonego prostokąta z wieżą od północy i prezbiterium od południa. Pierwotny, drewniany kościół należący do poznańskiej diecezji wzmiankowany był w 1424 roku. W okresie reformacji został przejęty przez protestantów, a w XVII stuleciu przywrócony katolicyzmowi przez otyńskich Jezuitów.

Kościół
Zdjęcie nadesłał: 
Tomasz Ślusarczyk

  • Pałac wybudowany z inicjatywy Antoniego Radziwiłła w latach 1880-1884 i przbudowany w roku 1903. Budowla eklektyczna, wieloskrzydłowa, dwukondygnacyjna z użytkowym poddaszem. Fasadę zdobią dwie wieże: kwadratowa przechodząca w ośmiobok od wschodu i ośmioboczna od zachodu. Budowlę nakrywają wysokie dwuspadowe dachy z ozdobnymi kominami.
  • Park założony przez Antoniego Radziwiłła w latach 1880-1890 o powierzchni 7 ha, rozciągający się w południowej części wsi. W parku występują 23 gatunki krzewów i drzew, cztery zbiorniki wodne (dwa z wyspami) połączone kanałami, głazy narzutowe, polany i aleje.
  • Klasycystyczna, parterowa, murowana, nakryta dachem mansardowym dawna szkoła z pierwszej połowy XIX wieku, prawdopodobnie założona z fundacji Doroty Talleyrand.
  • Część zabudowy mieszkalnej wsi z XIX i początków XX wieku (ponad 130 domów).

Źródło informacji:
S. Kowalski, Zabytki województwa zielonogórskiego, LTN,
Zielona Góra 1987.