Zimna Brzeźnica

Opis

Wieś sołecka położona w województwie lubuskim, w powiecie żagańskim, w gminie Niegosławice.
 
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

We wsi mieszczą się ruiny pałacu, dworu i dzwonnicy.

Dwór

Dwór obronny w Zimnej Brzeźnicy został wzniesiony w XVI w. dla rodziny von Haugwitz, a następnie rozbudowany dla von Niebelschultzów, która to rodzina posiadała dobra zimnobrzeźnickie do lat 80. XVII w. Następnie dwór przechodzi przez ręce kilku rodzin, von Knobelsdorffów, von Zedlitzów oraz von Heuthausenów, którzy to na początku XIX w. obok dworu wznieśli klasycystyczny pałac, a dwór przeznaczono do celów gospodarczych. Pod koniec XIX w. budynek dworu spłonął i nie został już odbudowany. O wyglądzie renesansowego dworu nie można dużo powiedzieć, ponieważ do dziś zachowały się tylko jego zarośnięte drzewami i roślinnością, fragmenty budowli. O jego wyglądzie można wnioskować tylko z ocalonych fragmentów oraz z analiz architektonicznych bryły. Dwór został wzniesiony na planie nieregularnego prostokąta, a elewacje północną i wschodnią ozdobiono ryzalitami. Obecnie zachowały się duże fragmenty trój kondygnacyjnej elewacji południowej, czteroosiowej, z resztkami tynków i przypór. W części południowo-zachodniej budowli, na poziomie pierwszej kondygnacji, ocalało kolebkowo sklepione wnętrze
z lunetami i wnęka, w której kiedyś znajdował się piec. W części północno-wschodniej, w piwnicy, również zachowało się sklepienie kolebkowe, a także zamknięte arkadą wejście. Zachowała się również elewacja wschodnia do drugiej kondygnacji, przepruta arkadami oraz fragmenty części północnej, przypuszczalnie najstarszej,
z małymi prostokątnymi otworami okiennymi, też do wysokości drugiej kondygnacji.

Pałac

Klasycystyczny pałac z neogotyckim ryzalitem, pierwotnie otoczony od południa i zacho­du parkiem krajobrazowym, znajduje się przy trasie wiodącej od Zielonej Góry
w kie­runku Wrocławia, ok. 8 km za Nowym Miasteczkiem, niedaleko Gaworzyc. Położony w południowej części wsi, po zachodniej stronie drogi, niegdyś wchodził w skład okazałe­go założenia pałacowo-folwarcznego. Obecnie zdewastowany i pozbawiony dachu popada w ruinę. Historia obiektu wiąże się z rodziną von Heuthausen, która w XIX wieku wybudowała nowy pałac, w duchu klasycyzmu, w sąsiedztwie renesansowego dworu (będącego obecnie ruiną), a wraz z nim imponujący folwark. Ogromne założenie dzieliło się wówczas na dwie części: od strony południowej – pałacowo-parkową, od strony północnej – folwarczną z budynkami gospodarczymi. W 3. ćw. XIX wieku wzbogacono klasycystyczną bryłę pa­łacu od strony wschodniej neogotyckim ryzalitem z wieżyczkami. Od początku XX wie­ku, aż do wybuchu II wojny światowej majątek należał do rodziny von Waldow, która w tym czasie dokonała kolejnej rozbudowy folwarku i przebudowy niektórych obiektów. Po II wojnie światowej pałac wraz z zabudowaniami gospodarczymi należał do PGR.
 
Obecnie obiekt po­pada w ruinę, od wielu lat nie jest użytkowany.

Dzwonnica

Stojąca przy drodze na terenie dawnego cmentarza niemieckiego dzwonnica jest pozostałością kościoła z XIV w. Fundatorami wyposażenia była rodzina von Knobelsdorff. Sama dzwonnica powstała w 1835 r. Obok kościoła istniała także kaplica pw. św. Ducha z XVII w.

 

 

 

 

Źródło informacji: http://pl.wikipedia.org/wiki/Zimna_Brze%C5%BAnica

Zdjęcia: autorstwa Jurek281, udostępnione na GNU Licencji Wolnej Dokumentacji, w wersji 1.2 lub nowszej na Wikipedia.org.