Zamek Książęcy W Kożuchowie

Opis

Zamek w Kożuchowie wzniesiony  został na miejscu dawnego grodu, w północno- zachodniej części miasta, na przełomie XIV i XV w., przez Piastów głogowskich. Składał  się on z murów kurtynowych otaczających prostokątny  dziedziniec, wolno stojącej, kwadratowej wieży w  jego południowo-zachodnim narożniku oraz prostokątnego, piętrowego budynku mieszkalnego, przylegającego do wschodniego muru. Całość  założenia otaczała fosa, stanowiąca pozostałości fortyfikacji grodowych. Wjazd, w postaci przerzuconego przez fosę  mostu  zwodzonego, znajdował  się od strony miasta. Zamek włączony  został w miejski system obronny, składający się z podwójnego pierścienia murów, zbudowanych z kamienia polnego. Do początku XVI w. zamek stanowił rezydencję książęcą. Następnie przeszedł jako lenno w ręce królów polskich : Jana Olbrachta, Zygmunta I Starego i Zygmunta II Augusta. W tym okresie zamek został rozbudowany przez wzniesienie na osi wjazdu, przed murem kurtynowym, budynku bramnego.


W XVII w. zamek przeszedł w ręce prywatnych właścicieli i stał się siedzibą możnych rodów. Około 1685 r. zamek dostali karmelici i urządzili w nim swój klasztor. Obiekt został wówczas gruntownie przebudowany, w celu dostosowania go do nowych potrzeb. Karmelici rozbudowali zamek, dostawiając do murów kurtynowych od strony dziedzińca dwa nowe skrzydła- od północy i zachodu. Powiększyli także budynek bramny, przedłużając go ku wschodowi. Powstała w ten sposób czteroskrzydłowa zabudowa z kwadratowym dziedzińcem pośrodku i wieżą wtopioną w skrzydło zachodnie. Wieża została nadbudowana partią ośmioboczną i zwieńczona barokowym hełmem. W 1705 r. karmelici wznieśli kaplicę, przylegającą do zamku od strony południowo-zachodniej
W 1810 r. nastłpiło rozwiązanie klasztoru karmelitów w Kożuchowie. Klasztor-zamek przeszedł w posiadanie miasta, które przekształciło go na zbrojownię i oddało na cele wojskowe. W trzeciej ćwierci XIX w. zamek przejęła w posiadanie miejscowa gmina ewangelicka, która w 1897 r. wzniosła na miejscu kaplicy większy kosciół.

Zamek


Zamek, nie zniszczony w czasie działań drugiej wojny światowej, początkowo był użytkowany częściowo na mieszkania prywatne, a częściowo jego pomieszczenia wykorzystywał miejscowy klub sportowy. Kościół-kaplicę nadal użytkowali ewangelicy. Następnie w latach sześćdziesiątych rozpoczęto adaptować obiekt dla potrzeb społeczno-kulturalnych. Kompletny jego remont na dom kultury i bibliotekę przeprowadzono w latach 1976-1984.
Obecnie zamek posiada trzy dwukondygnacyjne skrzydła, nakryte dachami czterospadowymi. Wieża, wtopiona w skrzydło zachodnie, wychodzi ponad dach tylko jedną kondygnacją i nakryta jest dachem namiotowym. Zamek otacza sucha, lecz stosunkowo dobrze zachowana fosa.