Gryżyna

Opis

Wieś położona w kierunku północno-wschodnim od Bytnicy, na skraju Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego.

Warto zobaczyć:
Pałac
Usytuowany we wschodniej części wsi pałac, został zbudowany ok. 1820r., z wykorzystaniem murów starszej budowli z XVII lub XVIII wieku, z tego okresu pochodzą piwnice obecnego pałacu. Jest to parterowa budowla z łamanym dachem, w ówczesnych czasach ozdobą elewacji były poroża jeleni, które podkreślały myśliwski charakter pałacu. Pogłoski mówią, że przebywał w nim faszystowski dyktator Włoch Benito Mussolini, po uwolnieniu go z rąk partyzantów. Obecny kształt uzyskał w wyniku przebudowy przeprowadzonej na przełomie XIX-XX wieku. Po 1945 roku mieściło się tu Nadleśnictwo, które opuściło obiekt w 1971r. Od 1980r zdewastowany pałac przejął prywatny nabywca i zaadoptował na pensjonat. Obecnie użytkowany przez kolejnego właściciela jako „Pałac Myśliwski”.

Mauzoleum
W północnej części parku przypałacowego u podnórza wzniesienia znajduje się rodzinne mauzoleum Hohenzollernów. Zbudowane w 1872 roku o prostych klasycystycznych kształtach.

Park przypałacowy
Przypałacowy park założono w I połowie XIX w., w bezpośrednim sąsiedztwie pałacu myśliwskiego. Zakomponowano go zgodnie z XIX-wiecznymi tendencjami romantycznych parków krajobrazowych, których charakterystycznymi elementami były wzniesienia, formowane polany, stawy i strumienie, wśród których wiły się spacerowe ścieżki prowadzące do punktów widokowych. Na terenie parku znajdują się stawy zasilane w wodę potokiem wypływającym ze źródła, które znajduje się także na terenie parku Wiek obecnego drzewostanu szacowany jest na ok. 135-175 lat, ale były tu również 200-letnie dęby, buki i lipy. Obok rodzimych drzew wprowadzono tu szereg obcych gatunków, jak: cypryśnik błotny, choina kanadyjska, magnolia japońska, żywotnik zachodni, sosna wejmutka, robinia biała, kasztanowiec zwyczajny.
Dawne cmentarze
Na starym cmentarzu w Grabinie i Gryżynie zachowały się nieliczne protestanckie nagrobki, są świadectwem mieszania się różnych tradycji oraz kultur na tym obszarze. Najczęściej spotykane groby to mogiły w kamiennym obramowaniu znaczone motywem liścia dębu lub symbolami nadziei na życie wieczne, czasami znaczone krzyżami kowalskiej roboty, niekiedy pozostałości ogrodzeń nagrobków, ozdobnych barierek łączonych metalowymi prętami. Ciekawą formą nagrobków spotykanych na gryżyńskim cmentarzu są cokoły symbolizujące pnie drzewa.


Aleje dębowe
Założone wiekowe aleje dębowe skupiające kilkaset okazów, są nie tylko typowym elementem krajobrazu Parku. Cztery aleje dębów szypułkowych chronione są prawnie w postaci pomników przyrody.

Ruiny młynów wodnych
Jeszcze na przełomie lat 50 oraz 60-tych, na rzece Gryżyński Potok funkcjonowały trzy z sześciu młynów wodnych: Młyn Strzelnik , Młyn Zaskórz oraz Czerwony Młyn. Pierwszy nawiązywał formą architektoniczną do istniejących zabudowań wiejskich. W dolinie rzeki „Gryżyński Potok” od wsi Gryżyna wiodła droga obsadzona dębami łącząca wszystkie młyny.

Źródła informacji:
www.skape.pl