Letnica

Opis

Letnica położona jest 13 km na południowy – zachód od Zielonej Góry. Jest trzecią co do liczby mieszkańców miejscowością w gminie Świdnica. Zamieszkuje ją około 630 osób. Zajmuje powierzchnię 9,2 km2, co sytuuje Letnicę na przedostatnim miejscu wśród miejscowości Gminy (mniej mają tylko Piaski). 1 km2 zamieszkują 67,3 osoby i jest to najwięcej w całej Gminie.
Otoczona jest głównie lasami i polami uprawnymi, a także sadami owocowymi. Tutejsze lasy słyną z dużej ilości grzybów. Nieopodal Letnicy swój bieg zaczyna rzeczka Śląska Ochla, która wpada później do Odry w okolicach
Otynia. Bliskie położenie Zielonej Góry, nieskażone środowisko i czyste powietrze powoduje że i Letnica staje się bardzo atrakcyjną miejscowością dla nowych mieszkańców, głównie z pobliskich miast i miasteczek.
Pierwsze pisemne wzmianki o Letnicy (Lättnitz, Lechnicz) pochodzą z 1305r., kiedy to stanowiła ona własność hrabiego Mlodote (Młodota). Jednak osadnictwo na terenie Letnicy sięga czasów dużo wcześniejszych, o czym świadczy odnaleziony skarb jedenastowiecznych monet.
Letnica zachowała po dzień dzisiejszy swoisty charakter, ponieważ po wojnie nowe budownictwo ograniczyło się tylko do kilku domów. Wszystkie inne zabudowania sięgają czasów przedwojennych, a nawet i wcześniejszych, bowiem znajdował się tu dom strzechowy. We wsi zachowało się wiele śladów przeszłości. W centrum miejscowości stoi kościół pod wezwaniem św. Szymona i Tadeusza, zbudowany w XVI wieku. Istnieją o nim jednak wzmianki z XIV wieku. Prawdopodobnie obecny kościół został wzniesiony na tym samym miejscu. Obiekt był wielokrotnie przebudowywany, jednak zachował cechy stylu gotyckiego. Jest to kościół jednonawowy z prezbiterium, przylegającą zakrystią. Od zachodu znajduje się wieża. W kościele tym po dzień dzisiejszy odprawia się nabożeństwa. Naprzeciw kościoła, po drugiej stronie ulicy, zachowały się pozostałości zamku rycerskiego, który po wielkim pożarze w 1642r. nie został odbudowany. Pozostały tylko części muru z kamienia polnego (XIV w.) gdzie prowadzono prace wykopaliskowe. Odnalezione tu przedmioty przekazano Muzeum Archeologicznemu w Świdnicy. W górnej części wsi znajduje się kościół ewangelicki zbudowany w 1743r., a przebudowany w 1819r. na styl klasycystyczny. Ciekawostką jest to, że po wojnie nabożeństwa odbywały się w obu kościołach - latem w ewangelickim, a zimą w kościele filialnym. W latach 60-tych kościół spustoszono. Dzwon przeniesiono do drugiego kościoła, natomiast pozostałe elementy wyposażenia (organy, ambona, ławki) zostały rozkradzione i zniszczone. Przez jakiś czas kościół był magazynem zbożowym. Zachował jednak we wnętrzu elementy zdobnicze i kolorystyczne. Obok kościoła zachowała się płyta nagrobna poległych w I wojnie św. mieszkańców. Miejscowa ludność twierdzi że pomiędzy oboma kościołami istnieje podziemne przejście, do którego wejście mieści się za figurką przy kościele p.w. św. Szymona i Tadeusza.
W pobliżu kościoła ewangelickiego mieści się dwór zbudowany w XVI w. kiedy to wieś podzielono na dwie części: górną i dolną. Otacza go park, przekształcony w początkach XIX wieku w park o charakterze krajobrazowym. Na północny-zachód od dworu znajduje się teren dawnego dziedzińca folwarcznego z budynkiem mieszkalnym, wzniesionym w drugiej połowie XIX wieku. Dzisiaj dworek zamieszkuje artysta - plastyk Henryk Krakowiak. Kościół ewangelicki i dwór tworzą Letnicki Majątek Artystyczny.

We wsi znajdował się także browar, do którego należał przysiółek Dober. Dziś w tym miejscu znajduje się świetlica wiejska i mieszkania prywatne. Zaś w budynku dzisiejszego sklepu była piekarnia. Istniała także rzeźnia oraz mleczarnia za wsią, którą później zaadaptowano na wytwórnię doniczek.
W Letnicy znajdowały się także cmentarze poniemieckie. Jeden za wsią, gdzie dziś znajduje się cmentarz katolicki, drugi w górnej części wsi (obecnie teren żwirowni) gdzie jeszcze niedawno znajdowało się kilka grobów otoczonych świerkami. Miejscowa ludność z sentymentem wspomina minione czasy, pamięta wiele. Wspominają karczmę z cegły, z charakterystycznie umieszczonymi oknami - przy ziemi. Pamiętają również Niemkę, którą zastrzelono i pochowano w parku przy dworze, gdyż nie chciała opuścić wsi.
W 2005 roku Letnica obchodziła 700-lecie powstania.

Źródło: www.letnica.republika.pl