Lipno

Opis

Materiały źródłowe dotyczące dziejów tej niewielkiej, położonej na uboczu wioski, są bardzo skąpe. Tak, jakby zagubione wśród sosnowych lasów Lipno – niegdyś na odległym krańcu powiatu krośnieńskiego, dzisiaj w granicy gmina Świdnica – egzystowało również na peryferiach historii.

Lipno
jest wsią typu wielodrożnicy. Za czasów niemieckich istniał tu majątek z dworem i parkiem dworskim, kuźnią, dwie rzeźnie, dwie karczmy, młyn, szkoła. Pierwszy kościół w Lipnie wzniesiony został w 1667 roku, staraniem ówczesnych właścicieli wsi rodziny von Grünberg. Do tej świątyni w 1719 roku Johann Fabian von Grünberg ufundował zachowany do dnia dzisiejszego dzwon. Nie jest znana forma architektoniczna ani też losy tej budowli.

W latach 1841 – 1842 wzniesiono od podstaw obecny kościół, jako zbiór ewangelicki o konstrukcji ryglowej. W 1847 roku uposażono go w tzw. Ołtarz - Ambonę, którego klasycystyczna forma z niewielkimi przeróbkami czytelna jest do dnia dzisiejszego. Być może z wcześniejszego kościoła pochodziły odnotowane na wyposażeniu "Chrzcielnica z 1775 roku; barokowe organy bogato zdobione; rokokowe krzesło; kilka obrazów, z których najstarszy datowano na 1673 rok."

Ponadto w świątyni znajdowały się kielichy mszalne, w tym jeden srebrny z XVI wieku i cztery kielichy cynowe datowane na lata 1652, 1669 i XVIII wiek. O ile pod względem formy architektonicznej zabytek ten nie wyróżnia się spośród innych tego typu realizacji, to wnętrze może zachwycić, przede wszystkim swoją prostotą i autentyzmem. Przechodząc próg świątyni natrafimy na drewniane podłogi deskowe naruszone wprawdzie zębem czasu, lecz jakie już rzadkie w naszych kościołach. Podłogi uzupełniono posadzką ceramiczną wyłożoną w przejściach. Jest ona dwubarwna, komponowana w układzie rombowym z zachowanym przed wejściem głównym motywem ornamentalnym. Wnętrze nakrywa drewniany strop belkowy, przechodzący nad chórem organowym w pozorne sklepienie kolebkowe, wykonane z desek. Z trzech stron obiegają kościół drewniane empory wsparte na masywnych słupach. Skromny klasycystyczny ołtarz z umieszczonym w nim obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem jest pozostałością dawnego Ołtarza – Ambony. Zdobi go tzw. marmoryzacja – naśladownictwo żyłkowań marmuru na mniej szlachetnym materiale, w tonacji kolorystycznej zieleni i brązów. Dopełnieniem tego skromnego lecz cennego ze względu na swój oryginalny charakter wnętrza są drewniane ławy. Niepodważalną wartością każdego zabytku jest jego autentyzm i to odnajdujemy w lipieńskiej świątyni.

Na przeciwko kościoła, po drugiej stronie drogi, stała późnobarokowa szachulcowa plebania, rozebrana w latach 60-tych, kiedy popadła w ruinę. Wcześniej krótko po wojnie, zlikwidowany został budynek dworski. W dawnych zabudowaniach gospodarczych majątku Kazimierz Filiński urządził niewielką stadninę i prowadzi gospodarstwo agroturystyczne.

Na skraju XIX – wiecznego dworskiego parku zachowały się tylko relikty sklepionych pomieszczeń piwnicznych i ceglano – kamienne filary bramy wjazdowej do majątku. Obejmował on grunty rolne i lasy o powierzchni 539 ha. W parku rosną okazałe dęby, lipy i robinie akacjowe, a także ozdobne drzewa iglaste. Parkowy kompleks przecinają zacienione aleje. Podobno niegdyś znajdowały się przy nich drewniane altany, obrośnięte jaśminami.

Można by powiedzieć, że Lipno położone jest na "końcu świata". Jednakże to, co może stanowić utrapienie dla mieszkańców, jest jednocześnie ucieczką od codziennego pośpiechu dla spragnionych spokoju i wytchnienia.

Źródło:
Publikacje Stowarzyszenia Przyjaciół Gminy Świdnicy
www.swidnica.zgora.pl