Zespół pałacowo-parkowy w Dąbrówce Wielkopolskiej to uznana za wybitną realizacja znanego niemieckiego architekta, Friedricha Augusta Stülera, ucznia i współpracownika Karla Friedrich Schinkla. Architektura pałacu stanowi interesujące połączenie elementów angielskiego stylu Tudorów i niemieckiego renesansu.
Historia
Pałac w Dąbrówce Wielkopolskiej został wybudowany w latach 1856-1859 dla barona Alberta Strein von Schwarzenau-Dammer. Projekt budynku wykonał Friedrich August Stüler, uczeń i współpracownik Karla Friedrich Schinkla. W latach 1877-1878 miała miejsce przebudowa na zlecenie baronowej Schwarzenau, która objęła zmianę wystroju i dekoracji elewacji. W późniejszym czasie zlikwidowano oranżerię zbudowaną na szerokim tarasie po pd. stronie oraz reprezentacyjny podjazd. W latach 30. XX w., gdy posiadłość należała do Bernarda von Britzke, w pałacu urządzono schronisko młodzieżowe, a następnie szkołę. Obecnie budynek jest własnością gminy Zbąszynek.
Opis
Zespół pałacowo-parkowy usytuowany jest w środkowej części wsi, na zach. od głównej drogi, poprzedzony stawem. Na zachód od rezydencji rozciąga się park o powierzchni 1,6 ha, a z pozostałych stron znajdują się zabudowania wiejskie. Pierwotnie po pn. stronie mieścił się folwark. Pałac został wzniesiony w stylu neorenesansowym, łącząc elementy stylu Tudorów i renesansu niemieckiego. Jest to obiekt murowany, założony na rzucie prostokąta, z ośmiobocznymi wieżami w narożach, o zwartej, dwukondygnacyjnej bryle nakrytej dachem czterospadowym. Czterokondygnacyjne wieże zamknięto dachami namiotowymi. Otynkowane elewacje artykułowane są rytmem wykuszowych okien o podziale triforyjnym, ujętych pilastrami i kolumnami o bogato dekorowanych półkolistych łukach oraz gzymsami kordonowymi i wieńczącym, opartym na kroksztynach. Na fasadzie i elewacji ogrodowej oś centralną zaakcentowano trójosiowym ryzalitem pozornym, zwieńczonym w partii dachu wysoką facjatką, dodatkowo na fasadzie zdobioną herbem rodu von Schwarzenau. Wejście główne poprzedzone gankiem, na którym posadowiony jest balkon. Układ wnętrz został zaburzony współczesnymi przebudowami. W wieżyczkach znajdują się sklepienia z gwiaździstą dekoracją i konsolami ozdobionymi popiersiami. Park w zasadniczej części został ukształtowany jako krajobrazowy o jednownętrzowej kompozycji. W części pn. i zach. przechodzi w park typu leśnego o swobodniejszym układzie, gdzie mieści się niewielkie wzniesienie tzw. Góra Adelajdy. W tej części znajdował się cmentarz rodzinny. Takie rozwiązanie wskazuje na powiązania ze stylem P. J. Lenné. W drzewostanie dominują klony i dęby.
Zabytek dostępny. Możliwość zwiedzania po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.
oprac. Marta Kłaczkowska, OT NID w Zielonej Górze, 24-11-2017 r.
Bibliografia