Zamek Książęcy w Kożuchowie

Opis

Zamek Książęcy w Kożuchowie to jeden z najciekawszych tego typu obiektów na Ziemi Lubuskiej.  Został wzniesiony na początku XIV w., a otoczony jest okazałymi murami. Rozległy teren wokół zamku jest dzisiaj miejscem wielu imprez oraz spacerów. Organizowane są tutaj m.in. turnieje rycerskie, koncerty, festyny, czy plenery malarskie. Obecnie w tych zabytkowych wnętrzach funkcjonuje Centrum Kultury "Zamek" z bogatą ofertą kulturalną.

Zamek w Kożuchowie wzniesiony został na miejscu dawnego grodu, w północno-zachodniej części miasta, przez Piastów głogowskich. Składał  się on z murów kurtynowych otaczających prostokątny  dziedziniec, wolno stojącej, kwadratowej wieży w jego południowo-zachodnim narożniku oraz prostokątnego, piętrowego budynku mieszkalnego, przylegającego do wschodniego muru. Całość otaczała fosa, dziś sucha, jednak stosunkowo dobrze zachowana.

Wjazd, w postaci przerzuconego przez fosę  mostu  zwodzonego, znajdował  się od strony miasta. Zamek włączony został w miejski system obronny, składający się z podwójnego pierścienia murów, zbudowanych z kamienia polnego. Do początku XVI w. budowla stanowiła rezydencję książęcą. Następnie przeszedł jako lenno w ręce królów polskich: Jana Olbrachta, Zygmunta I Starego i Zygmunta II Augusta. W tym okresie zamek został rozbudowany przez wzniesienie na osi wjazdu, przed murem kurtynowym, budynku bramnego.

W XVII w. zamek przeszedł w ręce prywatnych właścicieli i stał się siedzibą możnych rodów. Około 1685 r. dostali go natomiast karmelici i urządzili w nim swój klasztor. Obiekt został wówczas gruntownie przebudowany, w celu dostosowania go do nowych potrzeb. Zamek zyskał dwa nowe skrzydła. Powiększono też budynek bramny.

W 1705 r. karmelici wznieśli kaplicę, przylegającą do zamku od strony południowo-zachodniej. W 1810 r. klasztor w Kożuchowie został rozwiązany, a zamek stał się własnością miasta. Przekształcono go na zbrojownię. W trzeciej ćwierci XIX w. budynek przejęła w posiadanie miejscowa gmina ewangelicka, która w 1897 r. wzniosła na miejscu kaplicy większy kościół.

Zamek, nie został zniszczony w czasie działań drugiej wojny światowej. Był przez jakiś czas użytkowany jako mieszkania prywatne oraz klub sportowy. Kościół-kaplicę nadal użytkowali ewangelicy. Następnie, w latach sześćdziesiątych rozpoczęto adaptować obiekt dla potrzeb społeczno-kulturalnych.  Funkcję tę pełni z powodzeniem do dziś. Kompletny remont na dom kultury i bibliotekę przeprowadzono w latach 1976-1984.

W Kożuchowie, niedaleko budowli zamku, znajdują się m.in. mury miejskie, zbudowane z kamienia polnego. Mury powstały na przełomie XIII i XIV w. i sięgały niegdyś aż 8 metrów wysokości. Po wielkim pożarze w 1764 r. zostały częściowo rozebrane, jednak zachowała się niemal  pierwotna ich długość, co stanowi unikat w skali światowej.

W mieście warto jeszcze zobaczyć m.in. Lapidarium - muzeum rzeźby nagrobnej oraz Basztę Krośnieńską i kościół parafialny pw. Matki Boskiej Gromnicznej.

Wszystkie zabytki wraz z zamkiem w centralnej części, wpływają na niesamowity klimat  Kożuchowa. Zamek można zwiedzać samodzielnie lub z przewodnikiem. Warto zaplanować wycieczkę podczas któregoś z wielu, organizowanych tam wydarzeń kulturalnych. Szczególnie widowiskowe i pozwalające poczuć dawny klimat miasta, są turnieje rycerskie.