Północno-zachodnia część starego miasta w Żaganiu to miejsce magiczne. Znajduje się tutaj jeden z najciekawszych zabytków sakralnych w Polsce. W 2011 roku Zespół Poaugustiański w Żaganiu, czyli wszystkie zabytki, które są jego częścią, zyskał status Pomnika Historii. Zarówno Żaganianie, jak również Lubuszanie oraz turyści z całego kraju i z zagranicy chętnie zwiedzają to niezwykłe miejsce.

Zespół Poaugustiański w Żaganiu składa się z: Kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, dawnego klasztoru Augustianów, spichlerza klasztornego oraz konwiktu. Warto poświęcić trochę czasu, aby obejrzeć każdą z części kompleksu.

Zespół powstał w XIII w. i jest jedynym spośród trzech klasztorów kanoników regularnych, istniejących w średniowieczu na terenie historycznego Śląska, który przetrwał czasy reformacji. Ponadto, stał się on ważnym ośrodkiem naukowym. Od początku XIX w. była to swoista mekka wybitnych teologów. Nauka odbywała się tutaj na najwyższym poziomie, o czym świadczył m.in. księgozbiór klasztornej biblioteki.

Zespół Poaugustiański w Żaganiu to także wyjątkowy zabytek architektury. Ostatecznie został on ukształtowany w XVIII w. Jego wygląd jest połączeniem stylów gotyckiego i barokowego. Kompleks zachował się w naprawdę dobrym stanie, głównie dzięki temu, że uniknął poważnych zniszczeń podczas II wojny światowej.

Ważną częścią zespołu jest Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, w którym znajdują się stalle z 1695 roku. Oprócz nich, uwagę zwracają m.in. ołtarz Świętej Trójcy z XVI w. oraz sarkofag księcia głogowsko-żagańskiego Henryka IV - o charakterze gotyckim. Wieża kościoła słynie z tego, iż zainstalowano na niej pierwszy na Śląsku piorunochron. Wydarzyło się to w 1770 roku.

Pięknym i niezwykle klimatowym miejscem jest dawny klasztor Augustianów - w stylu barokowym, a w skrzydle wschodnim również gotyckim. Wizytówką klasztoru jest niezwykła biblioteka z wystrojem z XVIII w. Czuć tutaj ducha nauki i kultury. Wrażenie robią nie tylko zgromadzone zbiory, ale także piękne malowidła na suficie. W księgozbiorze biblioteki znajduje się m.in. fragment Biblii z VIII w. Całe pomieszczenie słynie z doskonałej akustyki, która jest efektem ukształtowania sklepienia, nazywanego "sklepieniem szeptanym". W skład klasztoru wchodzi również kaplica św. Anny z gotyckimi sklepieniami.

Częścią Zespołu Poaugustiańskiego jest również spichlerz, z przylegającym do niego konwiktem. Spichlerz pochodzi z końca XV w. i jest obiektem murowanym z cegły. Po wojnie pełnił funkcję magazynu zbożowego. Po 1970 r. spichlerz został zaadaptowany na "Dom Turysty".

Przylegający do niego konwikt zbudowano natomiast w latach 1740 - 1758. Jest utrzymany w konwencji barokowej.  Po 1810 r. przekształcono go w sąd i więzienie. Po II wojnie światowej opuszczony konwikt uległ dewastacji. W latach 70. XX w., kiedy to został odbudowany, zaadaptowano go na hotel turystyczny.

Warto zaznaczyć, że zbudowano tutaj wieżę do prowadzenia obserwacji astronomicznych. W latach 1783–1795 działał punkt pierwszej na świecie sieci meteorologicznej Societas Meteorologica Palatina. W Żaganiu przebywał zresztą sam Johannes Kepler. Pamiątką po tym są zachowane w wieży freski.