Wieś Niekarzyn położona jest przy drodze Pomorsko-Kępsko na planie owalnicy. Plan wzbogaca strumień Jabłonna i 2 stawy we wsi.
W bezpośrednim sąsiedztwie Niekarzyna znajdują się następujące miejscowości:
Darnawa – 2 km,
Pałck – 2 km,
Kępsko – 2 km,
Kije – 3 km.
Liczba mieszkańców:
Ogółem: 398 (dane z końca 2012 r.)
Historia
Wieś na planie owalnicy powstała zapewne w XIII wieku, lecz ślady osadnictwa sięgają czasów wczesnodziejowych. Pierwsza wiadomość źródłowa o Niekarzynie pochodzi z 1365 roku. Była wtedy wsią parafialną. Właściciele wsi w okresie średniowiecza nie są znani. W XVI wieku władała nią rodzina von Löben, a w XVIII rodzina von Stosch. W początkach XIX wieku Niekarzyn należał do von Gersdorfa
i Hoffmana, a w połowie tego stulecia do Schulza i Schadego. Pierwotny plan owalnicy został znacznie zatarty, lecz czytelny jest w rozwiniętym układzie wsi. Zabudowa w większości pochodzi z przełomu XIX/XX wieku. Zachował się pałac
z XVIII wieku, przebudowany w końcu XIX wieku, dwór z XVIII wieku oraz dwa folwarki z 2 polowy XIX wieku. Dwudziestowieczny młyn stoi zapewne na miejscu starszego. Kościół, który stał pośrodku placu wiejskiego, został uszkodzony w czasie ostatniej wojny i rozebrany. Był to zbór, postawiony na miejscu kościoła istniejącego od średniowiecza.
Zabytki i pomniki przyrody
Niekarzyn jest wsią o nieregularnej zabudowie usytuowanej wzdłuż szlaków komunikacyjnych z obszernym centralnym placem, na którym wcześniej istniał kościół ewangelicki i plebania. Świątynia wybudowana została w latach 1773 - 1774, w stylu barokowym. Po wojnie kościół był zrujnowany, ze spaloną wieżą. Nie podjęto próby odbudowy i w latach 60. budowlę ostatecznie rozebrano.
Pałac w Niekarzynie |
Pałac
- W południowej części wsi, przy drodze do Kępska stoi do dziś okazały pałac obecnie użytkowany przez Szkołę Podstawową. Początki tej budowli sięgają najprawdopodobniej wieku XVII. Zachowane mury piwnic o znacznej grubości 1,8 m mogą wskazywać na istnienie w tym czasie dworu o charakterze obronnym. Regularny prostokąt tej dworu jest nadal czytelny w planie pałacu. Budowla ta uległa jednak niemal całkowitemu zniszczeniu w trakcie bitwy pod Kijami. Po 1759 roku siedziba została odbudowana w formie dwukondygnacyjnej, w konstrukcji muru pruskiego. Rozbudowy do współczesnych rozmiarów dokonał w 1905 roku Carl Boltze, dzierżawca domeny. Powstał okazały pałac z bogatym, neobarokowym wystrojem architektonicznym. Budynek na planie trapezu, dwupiętrowy z użytkowym poddaszem, nakryty dachem dwuspadowym, a od wschodu czterospadowym mansardowym z wystawkami. Elewacje zdobią neobarokowe dekoracje: pilastry, gzymsy i fantazyjne nadproża. Nad wejściem widnieje ozdobny kartusz z literą „B „ – inicjałem właściciela.Pomniki przyrody figurujące w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody:
- Cis – nr rej. 414/1 (obw. 236 cm, wys. 6 m, wiek 150 lat). Położony w m. Niekarzyn na terenie szkolnym – dz. Nr 133/5.
- Jesion wyniosły – nr rej. 415/2 (obw. 441 cm, wys. 25 m, wiek 300 lat). Położony w m. Niekarzyn na terenie szkolnym – dz. Nr 133/5.
- Wiąz pospolity – nr rej. 416/3 (obw. 353 cm, wys. 22 m, wiek 200 lat). Położony
w m. Niekarzyn na terenie szkolnym – dz. Nr 133/5.
- Klon jawor – nr rej. 517/4 (obw. 380 cm, wys. 23 m, wiek 350 lat). Położony w m. Niekarzyn w Nadleśnictwie Sulechów, leśn. Mazów, oddz. 55l.
- Olsza czarna – nr rej. 620/5 (obw. 320 cm, wys. 30 m). Położona w parku w m. Niekarzyn na terenie szkolnym – dz. Nr 133/5.
- Buk zwyczajny – nr 1403/9 (obw. 460 cm). Położony 300 m za Niekarzynem od strony m. Kępsko.