Położenie i powierzchnia
Drawieński Park Narodowy leży w środkowo - zachodniej Polsce na pograniczu województw zachodniopomorskiego, lubuskiego i wielkopolskiego. Park jest częścią kompleksu leśnego Puszczy Drawskiej, rozciągniętego na rozległej równinie sandrowej, zwanej Równiną Drawską. Obejmuje obszar od wypływu Drawy z jez. Dubie (Adamowo) na północy i ciągnie się do Starego Osieczna na południu. Park utworzony został w roku 1990 na obszarze 8 691 ha. Aktualna jego powierzchnia wynosi 11 342 ha, z czego lasy zajmują 9 614 ha, a ochroną ścisłą objęte jest 368 ha. Ekosystemy wodne, które należą do jednych z cenniejszych w Parku, zajmują 937 ha.
Geologia, geomorfologia i gleby
Krajobraz Parku został ukształtowany przez lodowiec i jego wody roztopowe
w czasie zlodowacenia bałtyckiego. Wbrew nazwie rzeźba terenu Równiny Drawskiej ma urozmaicony charakter, ożywiają ją głębokie wcięcia dolin rzecznych Drawy
i Płocicznej oraz liczne rynny i zagłębienia wytopiskowe, często wypełnione jeziorami lub torfowiskami. Wysokości względne dochodzą do 30 m różnicy wzniesień na odległości 500 m w poziomie, co jest wartością wysoką w przypadku terenu nizinnego. Najwyższe wzniesienie znajduje się w rejonie jeziora Martew (105,5 m n.p.m.) w północnej części Parku. W części południowej teren obniża się do 40 m n.p.m. Gleby parku są raczej ubogie, na równinach przeważają piaski luźne
i słabogliniaste, w dolinach rzek występują piaski rzeczne terasów akumulacyjnych oraz miejscami torfy i mady. W zlewni Drawy występują głównie gleby rdzawe.
Wody
Jednym z głównych motywów utworzenia Parku była potrzeba ochrony szczególnie cennych odcinków rzek Drawy i Płocicznej wraz z otaczającymi je lasami. Drawa (40 km w parku) na całej długości tworzy efektowne wąwozy i doliny. Posiada szybki nurt, wartkością i kształtem koryta upodabnia się do rzek górskich. Jest to jeden
z najpiękniejszych szlaków kajakowych w Polsce. Drugie, wschodnie ramię Parku wytycza, charakterem zbliżona do Drawy, rzeka Płociczna. Ważnym elementem
w pejzażu Parku jest ciąg jezior rynnowych, położonych we wschodniej części,
w zlewni rzeki Płocicznej. Charakteryzują się one znaczną głębokością, wydłużonym kształtem i stromymi zboczami. Jeziora te są bardzo zróżnicowane pod względem trofii i wielkości. Do najpiękniejszych jezior ramienicowych zaliczyć można jezioro Marta. Występuje też rzadka forma jeziora meromiktycznego, którym jest jez. Czarne. Największym jest jezioro Ostrowiec (370 ha). Urokliwe są także niewielkie, śródleśne oczka podlegające ochronie ścisłej zwane "Głodnymi jeziorkami". Wody Parku utrzymują się w pierwszej lub drugiej klasie czystości. Drawa obfituje
w masowo porastający kamienie glon z grupy krasnorostów Hildebrandtia rivularis, co świadczy o czystości wód tej rzeki.
Roślinność
Na terenie Parku występuje około 869 gatunków roślin naczyniowych, z których wiele podlega ochronie gatunkowej. Do gatunków szczególnie cennych należą: storczyki, żurawina drobnolistkowa, rosiczki, turzyca bagienna, widłaki, wawrzynek wilczełyko, osobliwością jest borealna krzewinka chamedafne północna oraz wiele innych. W Parku stwierdzono także ponad 200 gatunków mchów i 210 gatunków grzybów oraz występuje ok. 224 zbiorowisk roślinnych, w tym 25 leśnych
i zaroślowych. Najwazniejszymi cechami wyróżniającymi pod względem geobotanicznym Drawieński Park Narodowy jest występowanie tu buczyn pomorskich (Melico - Fagetum, Luzulo pilosae - Fagetum), kwaśnych lasów dębowo - bukowych (Fago - Quercetum petraeae), grądów zachodniopomorskich (Galio - carpinetum) z wielkim udziałem borów sosnowych. Zachowane w dolinach rzek Drawy i Płocicznej w dobrym stanie (mało zniekształcone) łęgi oraz olsy w różnych odmianach dopełniają obrazu lasów tego obszaru. Szczególną opieką otaczane są wyjątkowo piękne dęby i buki liczące ponad trzysta, a niekiedy i czterysta lat. Najstarsze z nich znajdują się w obszarach ochrony ścisłej "Radęcin".
W dominujących w Parku ekosystemach leśnych panują siedliska borowe,
a gatunkiem głównym jest sosna. Drzewostany powyżej 81 lat zajmują ok. 40% powierzchni leśnej Parku. Ważnym elementem Parku są liczne torfowiska głównie pojeziernego pochodzenia, które są siedliskami wielu zbiorowisk zuwarowych
i bagiennych.
Zwierzęta
Świat zwierząt Parku jest bardzo bogaty. Jedną z najliczniejszych i najlepiej zbadaną grupą są ptaki, których w Parku zanotowano 129 gatunków lęgowych. Najcenniejszymi wśród nich są: bielik, rybołów, jarząbek, włochatka, orlik krzykliwy, puchacz, gągoł, tracze, bocian czarny, zimorodek, pliszka górska oraz wiele innych. Na terenie Parku występuje 7 gatunków gadów. Osobliwością jest występowanie żółwia błotnego. Zinwentaryzowano 13 gatunków płazów. Do najcenniejszych można zaliczyć kumaka nizinnego, traszki (zwyczajną i grzebieniastą) oraz rzekotkę drzewną. W wyniku reintrodukcji w 1978 r. powrócił na te tereny bóbr i stał się jednym z najliczniejszych gatunków osiągając poziom pojemności środowiska. Coraz częściej można obserwować występowanie wydry oraz borsuka i jenota. Ogólem żyje tu ponad 40 gatunków ssaków, w tym licznie jelenie, sarny i dziki. Dobre warunki tlenowe i czystość akwenów pozwalają utrzymać się rzadkim gatunkom ryb. W Drawie i Płocicznej tarło odbywa troć wędrowna, na stałe zadomowił się pstrąg
i lipień. W jeziorze Ostrowiec bytuje cenna, bardzo rzadka troć jeziorowa. Ogółem
w wodach Parku występuje ok. 37 gatunków ryb, w tym takie jak: sieja, sielawa, brzana, certa, piekielnica i restytuowany łosoś.
Kultura materialna i turystyka
Obszar Parku w przeszłości był terenem mało sprzyjającym osadnictwu. W zasadzie zawsze były to tereny leśne w różny sposób zagospodarowane. Historia dowodzi, że przez omawiany obszar Puszczy Drawskiej biegły granice państwowe, często prowadzone rzekami (Drawą i Płociczną). Ziemie te przechodziły w różne ręce
i zostały okupione krwią walk narodowościowych i pogranicznych rodów. Silniejsza eksploatacja lasów miała miejsce w XVII-XVIII wieku, kiedy masowo wypalano węgiel drzewny i potaż. Obecnie przez obszar Parku i jego skrajem prowadzą cztery atrakcyjne szlaki turystyczne tranzytowe, piesze i jeden kajakowy. Na terenie Parku i w jego pobliżu są miejsca biwakowania i pola namiotowe, stanice wodne, oraz kwatery prywatne, a w dalszej odległości hotele. Park z roku na rok coraz liczniej odwiedzany jest przez turystów, głównie amatorów spływów kajakowych.