Witoszyn - wieś powstała w XIII wieku przy szlaku handlowym, prowadzącym
z Żagania przez Przewóz do Budziszyna. W XIV wieku Witoszyn należał do Księstwa Żagańskiego, którym władali Piastowie żagańsko-głogowscy. W XV wieku władcą Księstwa był Jan, człowiek zły a nawet okrutny. Toczył on spór o władzę ze swoim bratem Baltazarem - księciem na Przewozie. W 1472 r. książe Jan więzi Baltazara
i zamurowując go w wieży, skazuje na śmierć głodową. Po pewnym czasie ruszyło go sumienie i postanawia uwolnić brata. W tym celu udaje się konno do Przewozu.
W drodze, koło kościoła w Witoszynie, koń na którym jechał, płoszy się. Książe Jan spada z konia, odnosząc poważne obrażenia. Legenda mówi, że w chwili upadku księcia, umiera więziony brat Baltazar. Zdarzenie owe upamiętniono pamiątkową płytą, którą wmurowano w mur otaczający kościół w Witoszynie Dolnym. Po wymarciu rodu Piastów żagańskich, Księstwo przechodzi w ręce niemieckie.
W okresie wojny 30-letniej Księstwo należało do dowódcy wojsk cesarskich Albrechta Wallenseina. Po jego śmierci przechodzi ono w posiadanie zniemczonej rodziny czeskiej Lobkowitzów. W 1776 roku Księsto kupuje książe kurlandzki Piotr Biron, którego córka Dorota wyszła w 1809 roku za mąż za Edmunda Talleyranda Perigord. Do 1945 r. 90% lasów gminy należało do potomków Edmunda Perigor
i Doroty Biron. Do dziś zachowały się na budynkach leśniczówek herby owego rodu
z orłem piastowskim. Najstarszą budowlą na terenie Witoszyna jest kościół z 1346 r.
W kościele znajduje się tryptyk w stylu gotyckim. Ołtarz ten znajdował się pierwotnie w kościele
w Lutynce, skąd w końcu XVIII wieku został przeniesiony.

Zabytki wpisane do rejestru:

kościół parafialny św. Michała z początku XIV w., przebudowany w XVI w. Usytuowany na najwyższym punkcie wsi, otoczony murem. We wnętrzu zachowany późnogotycki tryptyk,

- kościół poewangelicki z początku XIX w.
- wiatrak typu holenderskiego z 1852 r. Stan zły,
- plebania z początku XIX w. zaadoptowana na leśniczówkę,
- kapliczka przydrożna, murowana z XVIII - XIX w., z barokową rzeźbą Pasji
- Cmentarz wiejski z 1 połowy XIX w., wtórne pochówki współczesne, starodrzew.

Źródło: ugwymiarki.w.interia.pl
Materiał uzyskany z pracy magisterskiej pani Czesławy Sobków