Podmokle Małe

Opis

 

Wieś (sołectwo) - liczba ludności: około 440 mieszkańców, powierzchnia: 1543 ha.

Podmokle Małe jest starą słowiańską osadą istniejącą już przed pierwszym niemieckim osadnictwem. Jej nazwa wywodzi się od terenów, na których jest położona. Są to ziemie bagniste i wilgotne. Po sąsiedzku znajduje się wieś Podmokle Wielkie. Obie te miejscowości stanowią jedną gromadę o wspólnych korzeniach i historii.

Od końca lat 50-tych XIII stulecia, zarówno Podmokle Małe, jak i Wielkie należały do klasztoru Cystersów w Obrze. Po drugim rozbiorze Rzeczypospolitej przeszły pod panowanie pruskie. Część mieszkańców wzięła udział w insurekcji kościuszkowskiej roku 1794. Dwa lata później dobra duchowieństwa zostały przejęte przez administrację skarbu Królestwa Prus, a majątki klasztorne przekazane pruskim junkrom i urzędnikom. Obie wsie otrzymał radca Ritterschaftsrrath von Unruh.

W okresie zawiązywania się niepodległego państwa polskiego 18 mieszkańców Podmokli walczyło w szeregach żołnierzy powstania wielkopolskiego. Pomimo pozostania obu wsi w granicach Niemiec, ich ludność nadal nie rezygnowała z polskości, kultywując narodowy język i tradycję, zakładając polskie szkoły
i organizacje społeczne. Polską Szkołę Mniejszościową w Podmoklach Małych otworzył oficjalnie 11 czerwca 1929 roku poseł i działacz polonijny Jan Baczewski. Pięć lat później przedstawiciele obu wsi wzięli udział w specjalnej uroczystości
w Warszawie "Ślubu Rodła z Wisłą".

Wraz z wybuchem II wojny światowej Niemcy rozpoczęli prześladowanie Podmoklan. Mężczyzn osadzono w więzieniach i w obozie koncentracyjnym Oranienburg - Sachsenhausen, a kobiety w Ravensbruck. Wielu nie wróciło już do domów.

W granicach Polski Podmokle Małe i Podmokle Wielkie znalazły się (wraz ze zmianami terytorialnymi) po zakończeniu II wojny światowej.

Warto zobaczyć:

- Izba Pamięci mieszcząca się w miejscowej szkole, w której zebrano eksponaty
i pamiątki od okolicznych mieszkańców, pokazujące przeszłość i życie codzienne Podmoklan.

Tradycja regionalna:

  • Obrzęd zwany "Cychą". Cycha jest drewnianą rybą w kolorze czarnym, do której przymocowuje się kartkę z danymi zmarłego niedawno mieszkańca wioski. Sąsiedzi przekazują ją sobie po kolei i w ten sposób wszyscy zostają powiadomieni
    o pogrzebie.
  • Roznoszenie aktualnych ogłoszeń przez "dzwonkowego", który jadąc przez wioskę przekazuje wiadomości wszystkim zainteresowanym.

                                                                          źródła informacji:
www.babimost.pl