Park Krajobrazowy “Łuk Mużakowa” jest najmłodszym parkiem krajobrazowym Na zdjęciu: zażelaziony zbiornik pokopalniany w południowej części Łuku Mużakowa.
w województwie lubuskim - powstał w 2001 r.
Powierzchnia Parku wynosi 18200 ha.; obejmuje on fragmenty pięciu gmin: Trzebiel, Tuplice, Łęknica, Brody
i Przewóz (nadleśnictwa: Lipinki, Lubsko i Wymiarki).
PK "Łuk Mużakowa" powstał przede wszystkim by chronić wschodnią część pięknie ukształtowanej moreny czołowej, która zachowała się
w całości stanowiąc unikat na skalę światową. Morena w kształcie łuku, którego ramiona otwarte są
w kierunku północnym rozciąga się na granicy Polski i Niemiec; jej długość to 40 km., odległość między ramionami: 20 km, szerokość pasma wzniesień, które ją tworzą: od 3 do 5 km. Niemal przez środek moreny przełamuje się graniczna rzeka - Nysa Łużycka. Opisany twór geologiczny powstał ok. 450 tys. lat temu podczas zlodowacenia skandynawskiego.
Spiętrzone i wypchnięte na powierzchnię przez lodowiec trzeciorzędowe warstwy ziemi, które zawierały m.in. pokłady węgla brunatnego, były intensywnie eksploatowane w XIX i XX wieku. Wynikiem górniczej przeszłości tego terenu jest obecnie największe w Polsce tzw. „pojezierze antropogeniczne” (ok. 110 zbiorników pokopalnianych, których wody mają różną barwę, zależną od składu chemicznego). Na terenie Łuku Mużakowa istnieje wiele stanowisk geologicznych np.: odsłonięcia trzeciorzędowych warstw ziemi, wychodnie węgla brunatnego, wydma śródlądowa, pomnikowy głaz narzutowy, źródliska zmineralizowanych wód żelazowo-siarkowych. W południowej części Łuku Mużakowa (nadleśnictwo Lipinki)
w najbliższych latach planuje się utworzenie rezerwatu geologicznego i pierwszej
w województwie ścieżki geoturystycznej. Ze względu na wartości geologiczne obszar Łuku Mużakowa otrzymał w październiku 2009 r. certyfikat Krajowego Geoparku.
Obecnie głównym obiektem turystycznym PK”Łuk Mużakowa”, który stanowi ponadregionalny walor kulturowo-przyrodniczy jest „Park Mużakowski”, wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO (jedyny obiekt UNESCO w woj. lubuskim). Obejmuje on obszar ok. 750 ha po obu stronach granicy polsko-niemieckiej (Łęknica/BadMuskau). Oprócz ciekawych zabytków architektury i malowniczych krajobrazów, znajdują się tu siedliska wielu chronionych gatunków roślin i zwierząt np. grzybienie białe, lilie złotogłów, orliki pospolite, wiciokrzewy, dzięcioły czarny, zielony i średni, gołębie siniaki, zimorodek, gągoł, pachnica dębowa, ciołek matowy.
Na zdjęciu meandrująca rzeczka Skroda
Ciekawy przyrodniczo i krajobrazowo jest także rezerwat leśny „Nad Młyńską Strugą”, który obejmuje naturalne siedliska leśne, meandry zażelazionej rzeczki Skrody oraz jej ujście do Nysy Łużyckiej. Możemy zwiedzić go poruszając się ścieżką przyrodniczą, która doprowadzi nas do największego zakola Skrody na tzw.
Kucyku, gdzie kiedyś stał młyn. Jeżeli szczęście dopisze może uda się zobaczyć samotnika, brodźca, który jako jedyny ptak z tej rodziny w Polsce gnieździ się na drzewach.
Na terenie PK ”Łuk Mużakowa” stwierdzono 625 gat. roślin naczyniowych. Do ciekawszych gatunków należy wrzosiec bagienny, elisma wodna, a przede wszystkim selery węzłobaldachowe, które mają tu swoje jedyne stanowiska w Polsce. W północnej części Parku można fotografować imponujące łany chronionej paproci: pióropusznika strusiego.
W PK ”ŁM” występuje: 40 gat. ważek, 14 gat. ryb, 14 gat. płazów, 7 gat. gadów, 152 gat. ptaków i 46 gat. ssaków. Wyjątkowo rzadkie, chronione gatunki zwierząt to np. traszka górska, bąk, bielik, rzęsorek rzeczek, nocek łydkowłosy, wilk.
Na zdjęciu: zbiornik pokopalniany. Wokół - erozja brzegów. |
Ciekawostką tego terenu są pozostałości po kulturze Łużyczan, głównie chaty
o zabudowie przysłupowej oraz zabudowania gospodarcze, w których budowie wykorzystywano głazy narzutowe i kamień polny. Obecnie Łużyczanie zamieszkują przygraniczne obszary Niemiec i stanowią najmniejszy w Europie naród słowiański; nadal pielęgnują swoją tradycję, kulturę i język.
Informacja, edukacja w terenie:
Park Krajobrazowy „Łuk Mużakowa”
ul. Żarska 52, 68-212 Trzebiel, tel. 68 362 41 35
e-mail: lukmuzakowa@gmail.com