Rzeka Brzeźnica
W dolnej części Nowogrodu Bobrzańskiego, w odległości zaledwie 27 km na Brzeźnica na wysokości Dobruszowa Wielkiego
południowy – zachód od Zielonej Góry, wpada prawobrzeżny dopływ Bobru – Brzeźnica, zwana także Boberkiem. Odwadnia ona północno – zachodnią część lokalnego pasma wzniesień – Wzgórz Dalkowskich, będących częścią Wału Trzebnickiego. Jej źródła leżą w pobliżu wsi Stypułów. Jest to stosunkowo niewielki ciek o długości całkowitej 43,5 km. Rzece towarzyszą prawie cały czas zabudowania położonych wzdłuż jej brzegu wiosek. Uroda Brzeźnicy ukazuje się w dolnym, przełomowym jej fragmencie. Najpiękniejszy odcinek znajduje się poniżej ruin młyna w Ustronie. Rzeka płynie tu głębokim, wąskim, stromym jarem o licznych dolinkach erozyjnych i bijących z jego stoków źródłach. Strome brzegi umocnione są przez korzenie drzew rosnących w bezpośrednim pobliżu koryta rzeki. Nurt rzeki przerzuca się gwałtownie z jednego brzegu na drugi, wśród licznie powalonych drzew, pod którymi tworzy się głębsze podmycie. Dno strugi jest piaszczysto – żwirowe, w wielu miejscach kamieniste, pozbawione zupełnie roślinności wyższej. Mamy oto opis typowej wyżynnej rzeki pstrągowej. I tak jest w istocie. Fragment Brzeźnicy, z uwagi na występującego tu licznie pstrąga potokowego, na odcinku od mostu Dobruszów Wielki – Drągowina do mostu na drodze Żagań – Nowogród Bobrzański został uznany za krainę ryb łososiowatych. Brzeźnicę zasiedla zagrożony wyginięciem gatunek minoga strumieniowego oraz jedenaście gatunków ryb kostnoszkieletowych.
fot. Wojciech Zieleniewski
Uroku rzece dodaje porastający zbocza doliny wspaniały starodrzew liściasty, dalej lasy sosnowe. Z tego powodu ok. 1,5 km na północny – wschód od wsi Stanów utworzono rezerwat florystyczny „Dąbrowa Brzeźnicka” o powierzchni 6,47 ha. Prócz pięknych zespołów leśnych, bogaty jest także świat owadów z koziorogiem dęboszem i kilkoma rzadko spotykanymi gatunkami biegaczy oraz tęczników włącznie.Brzeźnica w dolnym biegu
fot. Wojciech Zieleniewski
źródło: "Wody środkowego nadodrza" B.Najbar, E. Szuszkiewicz, W. Zieleniewski, Zielona Góra 1998.