Rzeka Obra

Opis

Rzeka Obra jest jedną z najpopularniejszych, jeśli chodzi o organizację spływów kajakowych, rzek przepływających przez województwo lubuskie.

Jest to nizinna rzeka w zachodniej Polsce, lewy dopływ Warty, zlewnia w górnym odcinku III rzędu, w dolnym – II rzędu.

Na zdj. Rzeka Obra - "szlak bobrów" k. Skwierzyny. Fot. Jerzy Strzelecki, http://pl.wikipedia.org/wiki/Obra_(rzeka)

Obra posiada zawiły system rzeczny, który w uproszczeniu przedstawia się następująco: źródła rzeki leżą na Wysoczyźnie Kaliskiej na południe od Jarocina. Od źródeł do tzw. węzła Bonikowskiego Obra płynie (zasadniczo) jako jeden ciek. Krótki, naturalny odcinek górnego biegu Obry kończy się za Jaraczewem, w miejscu połączenia z Kanałem Obry (którego początek nie leży w ciągu rzeki Obry). Stąd rzeka płynie sztucznym kanałem do tzw. Węzła Bonikowskiego, przepływając przez Gostyń, Stankowo, Żelazno, Wieszkowo, Krzywiń i Kościan, odbierając po drodze wody zlewni Rowu Wyskoć. Poniżej Krzywinia kanał nazywa się Kanałem Kościańskim, powyżej – Kanałem Obry. Powyżej Krzywinia odgałęzia się boczny Kanał Wonieść (40% przepływu), kanały łączą się ponownie ok. 3 km na pn.-zach. od wsi Gryżyna.
W Węźle Bonikowskiem (3 km za Kościanem) następuje rozdzielenie wód; część kierowana jest bezpośrednio do Warty (na północ) przez Kanał Mosiński, część płynie na zachód stanowiąc początek Kanałów Obry.

Kanał płynący na zachód rozdziela się wkrótce na Południowy i Środkowy Kanały Obry. Kanał Mosiński jest połączony Kanałem Prut z rzeką Mogilnicą (ma wschodni kierunek przepływu – odprowadza wody Mogilnicy do Warty przez Kanał Mosiński). Od połączenia z Mogilnicą płynie na zachód Północny Kanał Obry. Przed powstaniem kanałów Obra w okolicy Węzła Bonikowskiego płynęła w stronę połączenia
z Mogilnicą, która była jej dopływem, stąd też kanał północny uważany jest zwykle za przedłużenie rzeki (niekiedy nawet za jej początek). Kanał ten nie ma jednak połączenia wodnego z górnym biegiem rzeki jako jeden ciek – kierunek przepływu
w Kanale Prut jest odwrotny.

Kanał południowy uchodzi do Jez. Rudno i przez rzekę Obrzycę do Odry. Ze względu na ochronę Obrzycy, obecnie większość jego wód kierowana jest Kanałem Dźwińskim ponownie do Obry (ujście w okolicy Kopanicy). Kanały środkowy i północny łączą się w okolicy Wolsztyna i wpadają do Jez. Kopanickiego. Od tego miejsca Obra odzyskuje naturalny charakter. Północny i Środkowy Kanały Obry w dalszym biegu, już jako Obra, uchodzą do Warty w km 90,8. Zlewnia tego odcinka cieku stanowi układ odwodnieniowy o dużym zasięgu. Wyznaczony został na tym terenie także dział wodny II rzędu, oddzielający zlewnię Warty (Północny i Środkowy Kanał Obry)
i zlewnię Obrzycy (Południowy Kanał Obry).

Obra w dolnym biegu przepływa przez Kościan, Zbąszyń, Trzciel, Międzyrzecz, Skwierzynę. Wraz z łańcuchem Jezior Zbąszyńskich, kanałów i dopływów w obrębie Łęgów Obrzańskich na znacznym odcinku (ok. 200 km), nadaje się do uprawiania turystyki kajakowej.

Pod względem administracyjnym obszar zlewni Obry zajmuje zachodni fragment województwa wielkopolskiego powiaty grodziski, wolsztyński i nowotomyski. Na terenie powiatu nowotomyskiego przepływa przez gminy Miedzichowo i Zbąszyń.

Na terenie województwa wielkopolskiego rzeka przepływa przez Bruzdę Zbąszyńską,
a w niej tzw. Jeziora Zbąszyńskie. Są to jeziora: Kopanickie, Wielkowiejskie, Chobienickie, Grójeckie, Nowowiejskie, Błędno.

Na terenie województwa lubuskiego rzeka przepływa przez kilka dużych jezior tzw. Obrzańskich, wraz z którymi stanowi ważny element Pszczewskiego Parku Krajobrazowego. Są to jeziora: Lutol, Młyńskie, Konin, Wielkie i Rybojadło. Pod Bledzewem – 19,6 km – Obra została spiętrzona o ok. 7 m, co spowodowało powstanie Zalewu Bledzewskiego. Na zaporze znajduje się elektrownia wodna. Głównymi dopływami Obry na omawianym odcinku są: Czarna Woda, Paklica
i Jeziorna.

Przez kanały Obry część jej wód płynie do Obrzycy (prawego dopływu Odry), co tworzy sztuczną bifurkację jej nurtu: Kanałem Mosińskim Obra połączona jest
z Wartą w okolicach Mosiny, poprzez kanały Południowy, Środkowy i Północny –
z Obrzycą i Odrą, a sama płynie – przez Jeziora Zbąszyńskie – naturalnym korytem do Warty.

 

Źródło informacji: http://pl.wikipedia.org/wiki/Obra_(rzeka)